سیارک
|
هنگام پشت سر گذاشتن سیاره سرخ (بهرام) و قمرهای آن با مجموعه‌ای عجیب از اجرامی به شکل سیاره روبرو می‌شویم. این ناحیه کمربند سیارک نام دارد. سیارک‌ها اندازه‌های متفاوتی از صدها مایل تا صدها فوت دارند. حداقل ۳۰۰۰۰ مورد از این سنگ‌های غول‌پیکر شناخته‌شده‌اند که در مدار مخصوص به خود، بین بهرام و مشتری درحرکت هستند. دانشمندان نمی‌دانند که چرا در این ناحیه به‌جای سیاره، سیارک‌ها قرارگرفته‌اند. برخی اعتقاددارند که ممکن است درگذشته یک سیاره بزرگ سنگی اینجا وجود داشته است که احتمالاً به دلیل یک برخورد عظیم منفجرشده و به چندین قطعه تبدیل‌شده است. برخی دیگر گمان می‌کنند سیارک‌ها پس‌مانده‌های موادی هستند که از ابتدای شکل‌گیری منظومه شمسی باقی‌مانده‌اند. بزرگ‌ترین این سیارک‌ها سرس نام دارد که قطر آن بیش از ۶۳۰ مایل است. این سیارک توسط جوزپه پیاتسی در سال ۱۸۰۱ کشف‌شده است.
|
تیری در آسمان
محل وجود سیارک‌ها فقط منحصر به کمربند سیارک نیست. صدها سیارک شناخته‌شده وجود دارد که به‌طور منظم از مدار زمین عبور می‌کنند (مدار زمین را قطع می‌کنند). اندازه آن‌ها از چند صد مایل تا یک سنگریزه (ریگ) کوچک متفاوت است. گاهی اوقات این اجرام به‌اندازه کافی به زمین نزدیک می‌شوند تا توسط گرانش زمین کشیده شوند. این اجرام در خارج از اتمسفر زمین با عنوان شهاب‌واره شناخته می‌شوند. آن‌ها می‌توانند با سرعت ۴۵۰۰۰ مایل در ساعت وارد اتمسفر (جو) زمین شوند. هنگامی‌که یک شهاب‌واره وارد اتمسفر شد شهاب نامیده می‌شود. بیشتر شهاب‌ها قبل از رسیدن به سطح زمین در اتمسفر می‌سوزند. رگه درخشان تابش آن‌ها که در آسمان برجای می‌ماند به دلیل گازهای یونیزه شده داغ ناشی از حرارت اصطکاک شکل می‌گیرد. گاهی اوقات یک شهاب بزرگ در سفر خود از اتمسفر زمین عبور می‌کند و به سطح زمین می‌رسد. شهابی که به سطح زمین می‌افتد شهاب‌سنگ نامیده می‌شود. شهاب‌سنگ‌ها را می‌توان در اکثر نقاط زمین پیدا کرد و معمولاً از سنگ، آهن یا ترکیبی از هردوی آن‌ها تشکیل‌شده‌اند. چندین بار در طول سال، در یک‌شب صدها شهاب را می‌توان دید. این رویداد بارش شهابی نامیده می‌شود و هنگامی اتفاق می‌افتد که زمین از باقیمانده‌هایی که یک دنباله‌دار پشت سرخود بر جای می‌گذارد عبور کند. بیشتر این خرده‌ها به‌اندازه گردوخاک هستند. برخی از ذرات می‌توانند کمی بزرگ‌تر و در حدود یک ریگ کوچک باشند. این ذرات بزرگ‌تر می‌توانند باعث درخشندگی زیاد شهاب شوند و گوی آتشین نامیده می‌شوند.
سیارک‌هایی که از مدار زمین عبور می‌کنند دلیل برخی از نگرانی‌ها هستند. حتی سیارک‌های کوچک در سرعت‌های خیلی زیاد که این اجرام با آن سفر می‌کنند می‌توانند باعث خسارت شوند. دهانه بارینگر در آریزونا نزدیک به یک مایل عرض دارد و توسط یک شهاب‌سنگ با قطر ۱۵۰ فوت ایجادشده است. اغلب دانشمندان عقیده دارند که علت انقراض دایناسورها سیارکی با قطر حدود ۱۰ مایل بوده که به‌سختی به زمین برخورد کرده و براثر این ضربه دهانه‌ای با قطر ۲۰۰ مایل ایجادشده است که می‌تواند میلیون‌ها تن گردوغبار و خاک به اتمسفر پرتاب کرده و تابش نور خورشید را قطع کرده باشد. بدون نور خورشید گیاهان از بین می‌روند و بدون غذا حیوانات نیز خواهند مرد، دانشمندان معتقدند که چندین انقراض گروهی مانند این در طول تاریخ زمین می‌تواند اتفاق افتاده باشد. اعتقاد بر این است که صدها سیارک عبوری از مدار زمین وجود دارد که هنوز کشف نشده‌اند. هردوی ستاره شناسان حرفه‌ای و غیرحرفه‌ای در تلاش برای یافتن این اجرام گریزان آسمان را جستجو می‌کنند. آیا زمین درخطر است؟ پاسخ آری است. سیاره ما درگذشته با سیارک‌ها برخورد کرده است و قطعاً دوباره در آینده با آن‌ها برخورد خواهد کرد؛ اما زیاد نگران نباشید. شانس وقوع یک رویداد شبیه به این در طول زندگی ما خیلی کم است و شانس کشف سیارکی که در مسیر خود بخواهد با زمین برخورد کند وجود دارد. ما قادر خواهیم بود برای متوقف کردن آن از فناوری استفاده کنیم.
Asteroids
سیارک ها
منبع : www.seasky.org
ترجمه : کودک دانا دات آی آر
